Nationaal frequentieregister
Frequentieruimte voor landelijke openbare communicatienetwerken is schaars.
Schaarse frequentieruimte verdelen we in Nederland doorgaans via een veiling. Ook een vergelijkende toets behoort tot de mogelijkheden. Het gaat hier om frequentieruimte in de 800 MHz-, 900 MHz-, 1800 MHz-, 1900 MHz-, 2100 MHz- en 2,6 GHz-band.
Het Nationaal Frequentieregister geeft actueel inzicht in de beschikbare frequentiebanden en laat zien welke vergunningen zijn verleend.
Geschiedenis van de GSM vergunningverlening
In Nederland heeft KPN in juli 1994 GSM geïntroduceerd. In het voorjaar van 1995 kreeg KPN Telecom een defintieve vergunning voor GSM. Tevens kreeg Vodafone (toen nog Libertel) op basis van een 'beauty contest' een tweede vergunning voor GSM in handen. Deze vergunningen hebben een looptijd van 15 jaar en zijn dan ook geldig tot 31 maart 2010, met de mogelijkheid van verlenging.
In eerste instantie haden KPN en Vodafone ieder (2 ×) 7,6 MHz aan GSM900 frequenties. De rest van de GSM frequentieband werd op dat moment nog gebruikt door het analoge mobiele netwerk van KPN, ATF 3 en door de draadloze telefoons CT.1. ATF 3 is gefaseerd afgebouwd en uiteindelijk gestopt in oktober 1999. De frequenties die KPN gebruikte voor ATF 3 zijn overgegaan naar KPN en Vodafone voor de verdere uitbouw van hun GSM900 netwerk. KPN heeft hierbij iets meer frequenties gekregen dan Vodafone. (Zie de tabel verderop). De (2 ×) 1 MHz aan de bovenkant van de GSM900 band (914-915/959-960 MHz) is nog in gebruik voor CT.1. Het gebruik van deze 5 GSM-kanalen wordt echter uitgefaseerd. Van de in totaal 124 radiokanalen van 200 kHz breed zijn er dan ook 119 voor GSM beschikbaar.
Tijdens de veiling die in februari 1998 werd gehouden, werden er in totaal 18 vergunningen aangeboden. Hierbij waren twee grote vergunningen met ieder (2 ×) 15 MHz aan GSM1800 frequenties gecombineerd met (2 ×) 5 MHz aan E-GSM frequenties. Daarnaast werden er 16 kleine vergunningen met een grootte variërend van (2 ×) 2,4 tot 5,4 MHz aan GSM1800 frequenties aangeboden. De vergunningen hebben een looptijd van 15 jaar en liepen dan ook tot 25 februari 2013. (N.B. Ten tijde van de veiling stond GSM1800 nog bekend onder de naam DCS1800: Digital Communications System. Later is de naam GSM1800 ingevoerd om aan te geven dat het gaat om een volgens de GSM-standaard werkend systeem.)
De 'grote' vergunningen zijn destijds gekocht door Telfort en Orange (toen Dutchtone). Daarnaast wist T-Mobile (toen Ben) voldoende (6) kleine pakketten te verwerven om een netwerk op te zetten. De resterende kleine frequentiepakketen werden gekocht door KPN (7), Vodafone (2) en Telfort (1). In onderstaande tabel is aangegeven over hoeveel frequenties de verschillende operators sinds die tijd kunnen beschikken.
| Operator | GSM900 | GSM1800 | E-GSM | Totaal 1 |
| T-Mobile | - | 16,8 | (5)3 | 16,8 |
| Orange | - | 15,0 | 5,0 | 20,0 |
| Vodafone2 | 11,2 | 5,2 | - | 16,4 |
| KPN2,4 | 12,2 |
17,6 (+17,4) |
- (-) |
29,8 (47,2)4 |
| Telfort5 | - | 17,4 | 5 | 22,4 |
1 Alle frequenties zijn opgegeven in MHz in &eagute;&eagute;n richting. De totale hoeveelheid frequenties is dus in feite twee keer zo groot.
2 KPN en Vodafone mochten hun GSM1800 frequenties tot februari 2000 niet gebruiken om de concurrentie een kans te geven.
3T-Mobile heeft de E-GSM frequenties van KPN Telfort gekocht. De overdracht vindt in september 2007 plaats.
4Inclusief de GSM1800 frequenties van Telfort. De E-GSM frequenties van Telfort heeft KPN verkocht aan T-Mobile.
5Telfort is gekocht door KPN. De E-GSM frequenties van Telfort heeft KPN verkocht aan T-Mobile.
Nationaal Frequentieplan Geldend van 01-02-2017 t/m heden
Het Nationaal FrequentiePlan is het bestemmingsplan voor het radiospectrum waarop de daadwerkelijke frequentieverdeling is gebaseerd. Het Nationaal Frequentieplan c.q. de nationale frequentietabel deelt het Nederlandse radiospectrum op in een uitgebreide tabel van frequentiebanden en specificeert per band welk gebruik is toegelaten. Deze activiteit noemen we het bestemmen van frequenties voor radiodiensten. Ook vermeldt de tabel per band op welke wijze deze beschikbaar wordt gesteld.
Voor meer info zie https://www.agentschaptelecom.nl
Veilingen
Na de 2,6 GHz-veiling in 2010 en de Multibandveiling in 2012 zijn er nu vijf aanbieders met een vergunning voor het gebruik van frequentieruimte voor landelijke openbare communicatienetwerken. Bij deze veiling hebben alleen de bestaande operators frequenties voor GSM verworven. Het frequentiebezit per operator is gegeven in onderstaande figuur. De vergunningen hebben een looptijd van 17 jaar gerekend vanaf 26 februari 2013. In Nederland zijn de frequenties voor de 900 en 1800 MHz banden eind 2012 opnieuw geveild.
In de 1800 MHz band is het bovenste 5 MHz kanaal vergunning vrij te gebruiken. Dit biedt de mogelijkheid om met behulp van picocellen een lokaal mobiel netwerk voor private toepassingen op te bouwen. Het uitgestraalde vermogen is daar beperkt tot 200 mW(erp).
- Locate any telephone worldwide
- Receive notifications on leaving a country
- Request advanced Telecom data
